1/3’ün Ondalık Gösterimi Nedir? Siyaset Biliminde Gücün Sonsuz Döngüsü
Bir siyaset bilimci olarak, toplumun güç dinamiklerini incelerken bazen en basit matematiksel metaforlar bile derin siyasal gerçeklikleri açığa çıkarabilir. 1/3’ün ondalık gösterimi olan 0.333… — yani sonsuza kadar süren bir tekrar — bize iktidarın doğası hakkında düşündürücü bir model sunar. Tıpkı bu sayı gibi, iktidar da tam olarak “bitmez”; el değiştirir, biçim değiştirir, ama hep bir döngü içinde var olur. Peki, 1/3 gibi görünen bu tekrarın içinde hangi toplumsal kırılmalar gizlidir? Gücün bölünebilirliği gerçekten mümkün müdür, yoksa her bölünme yeni bir iktidar biçimi mi yaratır?
İktidarın Matematiği: Bölünemez Bütünlük ve Sonsuz Tekrar
Matematikte 1/3, bir bütünün eşit üç parçaya bölünmesini ifade eder. Ancak sonuç, hiçbir zaman tam bir sayıya ulaşmaz. Bu, siyaset biliminin klasik sorularından birini hatırlatır: İktidar paylaşılabilir mi? Yoksa her paylaşım yeni bir hiyerarşi mi üretir? Devlet, parti, sermaye — her biri iktidarın farklı “ondalık haneleridir.” Birbirine eklenir, çarpılır, çıkarılır ama tam bir eşitlik noktası oluşmaz.
Michel Foucault’nun dediği gibi, iktidar yalnızca yukarıdan aşağıya değil, her yerden işler. Bu anlamda 1/3’ün ondalık gösterimi, sonsuz tekrar eden mikro iktidar ilişkilerinin bir simgesi gibidir. Her birey, her kurum, hatta her söylem bir “.3” ekler ama hiçbir zaman bütünü tamamlayamaz. Böylece toplum, tıpkı bu sayı gibi, sürekli bir tamamlanmamışlık hâli içinde döner durur.
Kurumların ve İdeolojilerin Ondalık Yapısı
Devlet kurumlarını düşündüğümüzde, yasama, yürütme ve yargı çoğu zaman “1/3”lük bir denge olarak tarif edilir. Ancak pratikte, bu denge hiçbir zaman mutlak değildir. Her dönemde bir güç merkezi, diğerine göre daha baskın hale gelir — tıpkı 0.333’ün asla tam bir 1’e ulaşamaması gibi. Bu durum, temsili demokrasilerin yapısal paradoksunu da açığa çıkarır: güç paylaşımı idealdir, ama tam anlamıyla gerçekleşmez.
İdeolojiler de bu döngüye dahildir. Bir ideoloji, toplumun bütününü temsil etme iddiasıyla ortaya çıkar, fakat her zaman bir eksiklik taşır. O eksiklik, sistemin sürekli yeniden üretilmesini sağlar. Liberalizm, sosyalizm, muhafazakârlık — hepsi birer “ondalık fraksiyon”dur; hiçbir zaman mutlak bir politik tamlığa ulaşamazlar. Toplum, bu sonsuz ondalık değerler arasında gidip gelen bir denge oyunudur.
Vatandaşlık ve Katılım: Eşitlik mi, Görünürlük mü?
1/3’ün ondalık gösterimi, eşit parçaların görünürde adil ama aslında sonsuz ertelenen bir eşitliğe işaret eder. Vatandaşlık da çoğu zaman böyle bir deneyimdir: herkes eşittir, ama bazıları “daha eşit”tir. Yasalar düzeyinde herkesin eşit haklara sahip olması, gerçek katılımın sağlandığı anlamına gelmez. Demokratik sistemlerde bile, temsilin kendisi çoğu zaman bir “ondalık hata payı” taşır.
Erkeklerin siyasal alandaki stratejik ve güç odaklı eğilimleri, bu yapıyı kurumsallaştırır. Gücü elde tutmak, görünür olmak, karar mekanizmasını kontrol etmek onların temel yönelimidir. Kadınların demokratik katılım ve toplumsal etkileşim odaklı bakışı ise bu yapıyı dönüştürmeye yöneliktir. Kadınlar, 0.333’ün sonsuz tekrarını kesintiye uğratmak, o döngüye bir “başka anlam” katmak isterler. Böylece siyasal alan, yalnızca güç ilişkilerinin değil, anlam arayışının da sahnesi olur.
İktidarın Cinsiyeti ve Sonsuzluk Sorusu
İktidar ilişkileri cinsiyetli bir yapıya sahiptir. Erkek egemen siyaset, 1’i (bütünü) temsil ettiğini iddia eder; oysa çoğu zaman bu bütün, kadınların, azınlıkların ve marjinal grupların dışlanması üzerine kuruludur. 1/3’ün ondalık gösterimi bu açıdan dışlanmış parçanın görünmezliğini de hatırlatır: her zaman bir eksik, her zaman bir tamamlanmamışlık vardır.
Kadınların siyasete katılımı, bu eksikliği görünür kılar. Çünkü onlar iktidarı paylaşmak istemez; yeniden tanımlamak isterler. Erkek stratejileri kontrol odaklıdır; kadın yaklaşımları ise bağlantı odaklı. Birinde güç, diğerinde ilişki vardır. Eğer siyaseti sadece “bölünebilir bir kaynak” olarak değil, “paylaşılabilir bir deneyim” olarak görürsek, belki de 0.333’ün o bitmeyen tekrarını ilk kez tamamlayabiliriz.
Provokatif Sorularla Bitirelim
- Gerçekten eşitlik mümkün mü, yoksa sadece “ondalık bir yanılsama” mı yaşıyoruz?
- İktidarın paylaşılması, adaletin artması mı, yoksa gücün başka biçimlerde yeniden üretimi mi?
- Kadınların siyasal katılımı, sadece temsili mi değiştiriyor, yoksa iktidarın doğasını mı dönüştürüyor?
- Ve en önemlisi: 1/3’ün sonsuzluğu gibi, demokrasinin de sonsuz bir arayış olduğunu kabul etmeye hazır mıyız?
SEO için Anahtar Kelimeler
1/3’ün ondalık gösterimi nedir, iktidar ve güç, demokrasi, vatandaşlık, siyasal katılım, kadın ve siyaset, erkek egemen sistem, kurumsal güç, ideoloji, siyasal eşitlik
Sonuç
1/3’ün ondalık gösterimi yalnızca matematiksel bir denklem değildir; siyasal hayatın metaforudur. Toplumlar, tıpkı bu sayı gibi, hiçbir zaman tam bir bütüne ulaşamazlar — ama o bütüne yaklaşma çabası, tarihin en anlamlı döngüsüdür. İktidarın paylaşıldığı, temsilin yeniden tanımlandığı ve katılımın cinsiyet sınırlarını aştığı bir dünya, belki de o sonsuz 0.333’ü sonunda “bir tamlığa” dönüştürebilir. Çünkü siyaset, sonuç değil, sürekli tamamlanmaya çalışan bir süreçtir.